Ngâm măng khô bằng nước vo gạo không chỉ là một mẹo dân gian quen thuộc mà còn được chứng minh qua nghiên cứu khoa học. Loại nước tưởng chừng như bỏ đi này lại chứa đựng nhiều hợp chất hữu ích giúp cho quá trình sơ chế măng trở nên hiệu quả và an toàn hơn.
Chức Năng Khử Độc Tố
Nước vo gạo giàu tinh bột, vitamin nhóm B, protein và các enzym tự nhiên. Khi tiến hành ngâm măng, các enzym và axit nhẹ có trong nước vo gạo sẽ hỗ trợ làm mềm măng và phân hủy glycosid cyanogen, một hợp chất có thể sinh ra hydro xyanua (HCN) – một loại độc tố tự nhiên có trong măng.
Quá trình ngâm này không chỉ giúp giảm đi mùi hăng và vị đắng đặc trưng mà còn góp phần quan trọng trong việc loại bỏ độc tố một cách hiệu quả.

Măng được ngâm nước vo gạo sẽ mềm nhanh hơn. Ảnh: Bùi Thủy
Giữ Vững Độ Giòn và Hương Vị Tự Nhiên
So với các phương pháp ngâm khác, nước vo gạo mang lại nhiều lợi ích đáng kể. Mặc dù nước muối giúp măng nhanh mềm nhưng lại dễ làm măng bị tóp và giảm độ giòn. Nước vôi có thể làm hỏng vị tự nhiên của măng, trong khi giấm lại dễ khiến hương thơm bị lấn át.
Nước vo gạo với độ pH nhẹ có khả năng làm sạch măng từ từ mà không làm phá hủy cấu trúc sợi cellulose. Tinh bột trong nước tạo nên một lớp màng mỏng, ngăn chặn quá trình oxy hóa, giúp măng giữ được màu sắc tươi sáng mà không bị thâm xỉn.
Khi tinh bột lên men nhẹ, nó sẽ sản sinh ra axit lactic và axit acetic ở mức độ thấp, giúp măng có độ giòn và dai hơn, tương tự như quá trình muối chua nhưng nhẹ nhàng hơn.
Ngăn Ngừa Hư Hỏng Hiệu Quả
Nước vo gạo cũng là môi trường lý tưởng cho sự phát triển của các vi khuẩn lactic, loại vi khuẩn có lợi cho sức khỏe. Khi lên men nhẹ, các vi khuẩn này sản sinh axit hữu cơ, giúp giảm độ pH của môi trường ngâm.
Môi trường axit nhẹ này sẽ ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây thối rữa, khiến măng ngâm nước vo gạo ít bị hư hỏng hoặc nổi váng nhớt mà không cần đến muối. Mẹo dân gian thường khuyên nên thay nước vo gạo từ 2-3 lần mỗi ngày để duy trì môi trường sạch sẽ, tránh việc lên men quá mức gây mùi khó chịu.

Măng lưỡi lợn cần thời gian ngâm lâu hơn do cấu trúc dày. Ảnh: Bùi Thủy
Cách Ngâm Măng Đúng Kỹ Thuật
Theo kinh nghiệm thực tế, măng dày như măng lưỡi lợn hay măng mầm cần ngâm trong khoảng 4-5 ngày. Măng nứa và măng vầu mỏng hơn chỉ cần ngâm từ 2-3 ngày. Đối với măng rối đã xé nhỏ, thời gian ngâm chỉ cần từ 5-6 tiếng. Đừng quên thay nước vo gạo mới từ 2-3 lần mỗi ngày để đảm bảo vệ sinh.
Điều quan trọng nhất là sau khi ngâm, măng phải được luộc thật kỹ. Đây là bước quan trọng nhất để loại bỏ độc tố. Cần luộc măng nhiều lần (tối thiểu 3-4 lần), mỗi lần ít nhất từ 15-30 phút, và nhớ xả lại bằng nước sạch.
Chú ý: Luôn mở nắp khi luộc để độc tố HCN có thể bay hơi. Khi nước luộc trong và măng chuyển sang màu vàng nhạt, đồng thời khi bấm móng tay vào thấy mềm là có thể chế biến tiếp.
Bùi Thủy
